Afgaande op de lege rekken bloem en gist in de supermarkten werd in de Vlaamse keukens de voorbije weken gemixt, gekneed en gebakken dat het een lieve lust was. Ook wij kookten wel eens uitgebreider dan gewoonlijk. (Nu ja, wat wordt het nieuwe ‘gewoonlijk’ na deze pandemie eigenlijk?) Activiteiten en uitstappen vielen weg, de klok tikte minder genadeloos verder en dus konden we de koksmuts iets langer opzetten.

Aan kookboeken en websites alvast geen gebrek. Ook (jonge) kinderen vinden er zeker en vast hun gading op hun maat en volgens hun smaak. Zelfs in kinderboeken kunnen ze recepten vinden, ja zeker! In zo’n lees- en doeboeken vormen de recepten een aanvulling op het verhaal dat uiteraard over koken of bakken gaat. Het beste boek in dit (beperkte) genre vinden wij het bijna 20 jaar oude Het kookboek/koekboek van Vos en Haas van Sylvia Vanden Heede. Vanden Heede vond het juiste evenwicht tussen verhaal en recepten, tussen lezen en bakken – en dat is een grotere uitdaging dan men zou vermoeden. Deze keer stroopt Vos zelf de mouwen op, en dat hoeft niet te verbazen want we weten al langer dat hij een echte smulpaap is. Dit is Vanden Heede op haar best, met een vlotte, toegankelijke tekst voor prille lezers die ook geestig is en een mooi verhaal vormt. Het is puur vertelplezier en bovendien is ‘de lijst met lekkere dingen’ goed haalbaar voor jonge kinderen. (Oudere kinderen kunnen zich wagen aan bijvoorbeeld de zwevende taart, de geheime taart, de grastaart of de mislukte taart uit het Taartenboek van Toon Tellegen.)

Let ook op de fijne illustraties van Thé Tjong-Khing, de vaste illustrator van Vos en Haas

Geen tijd te verliezen! Vos gaat meteen aan de slag en maakt appelflappen, ‘bloed en tranen-saus’, eierbootjes, groene soep, hardgekookte eieren, hartige hapjes, hete honingappels, hotdogs, kaasdadels, koekjeskeek, koekjes met appel, koekjes met noten en chocolade, liefdesappels, marmerei, soepballetjes, spekpruimpjes, spiegelij (sic), versierde koekjes, versierde soep, vliegezwammen, wortelstokjes, zoete hartjes … STOP, VOS, STOP! Dat zal wel even volstaan voor vandaag … want ja … wie doet de afwas hierna?

Wanneer wij de heldere roep van de koekoek horen, denken wij spontaan aan … een vos. Meer bepaald aan Vos, van het onafscheidelijke duo Vos en Haas. Op een dag is Vos het tuinhek aan het schilderen. Tot hij ‘koek koek!’ en nog eens ‘koek koek!’ hoort. Dat moet je de altijd hongerige zoetekauw geen tweede keer zeggen. Waar koek? Hoe koek? Ik weet van geen koek! bromt Vos. ‘Koek koek! Koek koek!’ Waar ben je? Waar zit je? Kom op! Laat je zien! Zeg waar de koek is. Ik wil ook een stuk! En Vos laat terstond verfpot- en borstel vallen, volgt gretig de roep naar koek en raakt de weg in het bos kwijt … ai ai, hopeloos verdwaald! (uit: Koek Koek Vos en Haas)

Heb je het opgemerkt? Hoe eenvoudig de woordenschat is? Koek Koek Vos en Haas bestaat alleen uit eenlettergreepwoorden. Anders dan bij sommige ronduit saaie boeken voor eerste lezers voelt auteur Sylvia Vanden Heede zich helemaal niet begrensd om beginnende lezers een prachtig, spannend en grappig verhaal te schenken. Een goed verhaal kan immers ook met weinig woorden.

Wij moeten zowat àlles van Vos en Haas gelezen hebben. Het meest hechten we aan Vos en Haas op zoek naar koek. (Ja, alweer trekt Vos eropuit om lekkers te vinden.) Toevallig is dit het allereerste boek dat ik als jonge moeder kocht. De kinderboekenwereld was me toen nog volledig vreemd en onbekend. Ik nam dit boek niet om literair-esthetische redenen maar gewoon, heel banaal, omdat het in promotie stond. Maar wat een heerlijk boek! Zonder overdrijven: úren hebben wij op bed of in de zetel in dit boek gebladerd en gelezen. Bij de illustratie van de royale desserttafel van Haas en Uil (pannenkoeken! wafels! taart! koekjes!) volgde telkens hetzelfde ritueel: (Zij): ik neem een wafel. En ik neem een koekje. Ik neem ook een pannenkoek. Ik ook! En wat neem jij, Moeke? (Ik): Ik neem … alles (en ik graaide alle lekkers mee). (Zij): Nee-ee, Moeke, niet doen! Hihihi, elke keer trapten ze met open ogen in de val.

Vos en Haas: nu ook als animatiereeks, maar niets gaat boven het boek @Thé Tjong-Khing (Vos en Haas op zoek naar koek)

Wat ons betreft mag de reeks Vos en Haas in De Vlaamse Canon. In onze canon prijkt het tweetal al lang. Want onze canon, dat is geen lijst van (moeten) kennen en weten. Dat is van: na lange tijd dit boek nog eens vastnemen, ineens ons ritueel herinneren, bij deze herinnering een tintelend warm gevoel ervaren en uiteindelijk niet meer stoppen met glimlachen …